महत्वाच्या बातम्या

तूर पिकावरील शेंगा पोखरणाऱ्या अळीचे व्यवस्थापन करण्याचे आवाहन : पिक संरक्षण तज्ञ

विदर्भ न्यूज एक्सप्रेस
प्रतिनिधी / वर्धा : जिल्ह्यात तूर पीक कळी व फुलोरा अवस्थेत आहे. तूर पिकाला शेंगा लागण्यास सुरुवात झाली असून या पिकावरील शेंगा पोखरणाऱ्या अळीचा प्रादुर्भाव दिसून येत आहे. त्याकरिता शेतकऱ्यांनी एकात्मिक व्यवस्थापनासंबंधी उपाययोजना करण्याचे आवाहन करण्यात आले आहे.

किडीची ओळख व जीवनक्रम : शेंगा पोखरणाऱ्या अळ्यांमध्ये हेलीकोव्हर्पा या किडीची मादी पतंग तुरीच्या कळ्या, फुले व शेंगांवर पिवळसर पांढर्‍या रंगाची अंडी घालतात. पूर्ण वाढ झालेली ही अळी ३० ते ४० मि.मी. लांब हिरवट, पोपटी व करड्या रंगाची असून तिच्या पाठीवर तुटक करड्या रेषा असतात. अंडी अवस्था ४ ते ७ दिवस, अळीची अवस्था १४ ते १६ असून पूर्ण वाढ झालेली अळी झाडाच्या बुंध्याजवळ जमिनीत मातीच्या वेष्टनात कोषावस्थेत जाते. कोषातुन पतंग बाहेत पडतात. अश्याप्रकारे या किडीचा जीवनक्रम ४ ते ५ आठवड्यात पूर्ण होतो. या किडीच्या वर्षभरात ७ ते ९ पिढ्या तयार होतात.

प्रादुर्भाव : अंड्यातून निघालेल्या अळ्या कळ्या व फुलांना छिद्र पाडून कुरतडून खातात. त्यामुळे सुरुवातीच्या अवस्थेमध्येच तूर पिकाचे अतोनात नुकसान करतात. त्यानंतर शेंगांना अनियमित पाने मोठ्या आकाराचे छिद्र पाडून शेंगेच्या आतील अपरिपक्व तसेच परिपक्व दाणे खाऊन नुकसान करते. ही अळी साधारणत: ६ ते १६ शेंगांचे नुकसान करतात. ही कीड तुरीवर नोव्हेंबर ते मार्चपर्यंत क्रियाशील असते. डिसेंबर-जानेवारी मध्ये ढगाळ वातावरण असल्यास या किडीचा प्रादुर्भाव वाढतो.

एकात्मिक व्यवस्थापन : पूर्ण वाढ झालेल्या अळ्या हाताने वेचून नष्ट कराव्यात. हेक्टरी २० पक्षिथांबे पिकामध्ये उभारावेत. अळ्यांचा प्रादुर्भाव मोठ्या प्रमाणावर आढळून आल्यास तुरीच्या झाडाखाली पोते टाकून झाड हलवावे. त्यामुळे झाडावरील अळ्या पोत्यावर पडतील, त्या गोळा करून नष्ट कराव्यात. पहिली फवारणी पीक ५० टक्के फुलोरवस्थेत असतांना ५ टक्के निंबोली अर्क किंवा अझँडीरेक्टिन ३०० पीपीएम ५० मिली किंवा अझँडीरेक्टिन १५०० पीपीएम २५ मिली किंवा एचएएनपीव्ही १ x १०९ तीव्रता ५०० रोगग्रस्त अळ्यांचा अर्क प्रती हेक्टरी फवारावा किंवा क्वीनोलफाँस २५ ई.सी. २० मिली प्रती १० लीटर पाण्यात मिसळून फवारणी करावी.
दुसरी फवारणी पहिल्या फवारणी नंतर १५ दिवसांनी इथिऑन ५० टक्के ई.सी. २० मिलि किंवा लॅमडा सायहलोथ्रिन ५ टक्के १० मिलि किंवा फ्लूबेंडामाइड ३९.३५ एससी २ मिलि किंवा इंडोक्झाकार्ब १५.८ ई.सी. ७ मी.लि. किंवा इमामेक्टिन बेंझोएट ५ टक्के एस.जी. ४ ग्राम किंवा क्लोरांट्रानिलीप्रोल १८.५ एस.सी. ३ मी.ली. प्रती १० लीटर पाण्यात मिसळून फवारणी करावी, असे आवाहन कृषि विज्ञान केंद्राच्यातीने करण् असे आवाहन पिक संरक्षण तज्ञ डॉ. निलेश वझिरे तसेच कृषि विज्ञान केंद्र सेलसुराचे प्रमुख डॉ. जीवन कतोरे यांनी केले आहे.